Op enkele honderden meter van metrostation Erasmus in Anderlecht bouwen we momenteel een nagelnieuwe remise voor 23 metrostellen en het onderhoud van nog eens 7 exemplaren. De gelijknamige stelplaats komt grotendeels ondergronds te liggen en is nodig voor de modernisering van de metro. We brachten een bezoek aan de indrukwekkende werf.
Met het oog op de modernisering en uitbreiding van de metro bestelde de MIVB 43 extra metrovoertuigen die vooral het hoofd moeten bieden aan de verzadiging van de lijnen 1 en 5. We hebben momenteel twee metroremises voor 66 metrostellen: één in Oudergem (Delta) en één in Anderlecht (Jacques Brel). De bestaande twee stelplaatsen bieden echter te weinig plaats voor bijkomende voertuigen.
Daarom lieten we ons oog vallen op een terrein vlakbij metrostation Erasmus, het eindpunt van lijn 5. Daar bouwen we een remise die hoofdzakelijk onder de Henri Simonetlaan komt te liggen. De locatie is strategisch gekozen want vanuit de nieuwe stelplaats kunnen we metro’s makkelijk inzetten op ons net.
De werf oogt imposant. Er zijn enorme graafmachines aan het werk en arbeiders lopen af en aan. “Waar enkele jaren geleden nog maïs stond, wordt niet alleen gewerkt aan onze ondergrondse stelplaats”, vertelt Pascal Tielemans, projectleider voor Erasmus. “Vlak naast onze werf staan onder meer ook een rusthuis, studentenkamers en een sportcentrum in de steigers. Dit is een wijk in volle ontwikkeling.”
Brusselse methode
Pascal coördineert de bouw die in maart 2017 van start ging met een officiële eerstespadesteek. Toen lag er enkel een braakliggend terrein. “Om het drukke verkeer op de Simonetlaan niet helemaal stil te hoeven leggen, werken we in verschillende fases. Eerst pakten we het zuidelijk deel van de stelplaats aan en reed het verkeer noordelijk van de werf. In een tweede fase keren we die situatie om, zodat er te allen tijde verkeer mogelijk is. Dat is vooral van belang voor het ziekenhuis, dat een speciale rijstrook voor ambulances kreeg.”
Voor de bouw van de stelplaats opteerden de ingenieurs voor de klassieke Brusselse methode. Daarbij wordt de plaats waar de muren en de 300 steunzuilen van de remise komen eerst uitgegraven en volgestort met beton. Dan leggen de arbeiders de dakplaat waarop het wegdek komt. In de laatste fase wordt alle grond uitgegraven en verschijnt de ondergrondse ruimte die een vloer krijgt. Tijdens die laatste fase kan Brussel Mobiliteit al beginnen met de heraanleg van de laan, met fiets- en voetpaden, zodat het verkeer zo snel mogelijk weer normaal kan verlopen.
120 olympische zwembaden
“Eerst hebben we de ruimtes uitgegraven waar de muren en zuilen moesten komen en hebben we die gebetonneerd. De graafmachines gingen wel tot 35 meter diep ”, aldus Pascal. "Vandaag zitten we in de laatste fase waarbij we de grond weghalen en de muren en zuilen tevoorschijn komen. De uitgegraven klei wordt overigens opgehaald door een gespecialiseerd bedrijf en deels gebruikt als grondstof om bakstenen te maken."
Dat maakt het ook een imposante werf: de oppervlakte van de stelplaats bedraagt 4 voetbalvelden en het volume dat moet uitgegraven worden is vergelijkbaar met dat van 120 olympische zwembaden. "De uitgegraven klei wordt overigens deels gebruikt om bakstenen te maken", vertelt Pascal nog.
Testspoor
De remise zal aan de oppervlakte heel beperkt zichtbaar zijn aangezien alle stallings- en onderhoudsactiviteiten ondergronds gebeuren. Het ondergrondse gedeelte wordt 700 meter lang en biedt de mogelijkheid om er ook automatische metro’s te stallen. De werkplaats bestaat uit onderhoudsinstallaties voor de metrostellen, zoals 2 werkkuilen over de volledige lengte van een metrostel, 1 hefstand, 2 loopbruggen, 1 metrowash en een kuil voor het wassen van de onderkant van de metrostellen.
Alleen de administratieve lokalen en een opleidingscentrum bouwen we bovengronds, afgestemd op de omgeving. Bij de selectie van het project keken we onder meer naar de energetische waarde van het toekomstige gebouw.
Naast de toekomstige remise komt een metrotestspoor van 1,2 kilometer, langs de spoorlijn Brussel-Gent. Het spoor zal dienen om de metro’s te testen die na onderhoud opnieuw in dienst worden gesteld.
De remise zal gedeeltelijk operationeel zijn vanaf de lente 2020. Volledige exploitatie is voorzien voor eind 2020.
