In deze 3e nieuwsbrief geven we je graag, zo vlak voor de zomer, een update van de klimaatadaptatie projecten in de regio Noordoost-Brabant. Ook komen in deze editie de drie werkregio’s As50+, de Meierij en Land van Cuijk in NOB aan het woord. We informeren (en inspireren) je zodat je weer helemaal op de hoogte bent.
Het corona virus is ook van invloed op de projecten in de regio. Projecten zijn hier en daar stil komen te liggen, worden uitgesteld of in een andere vorm verder uitgewerkt. We zijn creatief en videobellen wat af om binnen de regio samen verder te werken aan de klimaatopgave.
Klimaatstresstesten & risicodialogen
door Tim Verhagen
Bouwstenen klimaatadaptatie
Vanuit het project verdiepingsslag stresstesten en risicodialogen zijn door ORG-ID bouwstenen ontwikkeld. Deze bouwstenen (met tekstvoorstellen) geven een schets van de huidige kennis van wat een gemeente moet en mag regelen voor klimaatadaptatie in de fysieke leefomgeving. Wij zijn benieuwd naar jouw ervaringen met het opstellen van de omgevingsvisie, en het gebruik van de bouwstenen.
Regionale risicodialogen
De regionale dialogen gaan weer van start. Het project heeft vanwege Corona even stil gelegen. Op dit moment wordt door Tauw & ORG-ID samen met de contactpersonen met alle partijen verkend wanneer de gesprekken plaats kunnen vinden (online/ of fysiek).
Heb je vragen, stel ze gericht aan een van de contactpersonen die betrokken zijn bij de dialogen.
• Nutspartijen (Brabant Water en Enexis)- Harold Soffner, John van Zuijlen, Irmgard Kamphuis – begin juli online bijeenkomst.
• GGD – William Peters en … collega gezocht!
• Woningbouwcorporaties (Brabant Wonen en Mooiland) - John Arts en Henri van Wylick.
• TBO (Natuurmonumenten, Staatsbosbeheer, Brabants landschap) Peter van der Haar en Wijnand Turkensteen.
Deelnemers regionale risicodialogen
Wil jij mee helpen bij het voeren van de gesprekken? Dan ben je meer dan welkom. Samen proberen we de groep die ervaring heeft met de (risico) dialogen steeds groter te maken. Specifiek zijn we op zoek naar kennis uit disciplines zoals groen, ruimtelijke ordening, duurzaamheid, landelijk gebied, welzijn.
Klimaatbewustzijn
door Nicolette Peters & Daniëlle van Son
Het zal jullie vast niet ontgaan zijn, maar in mei is het Klimaatwarenhuis gelanceerd. Een plek waar je van alles (van draaiboek, persbericht tot beeldmateriaal) kunt vinden om je te helpen bij onze gezamenlijke maatschappelijke uitdaging: het klimaatbewustzijn van inwoners in alle gemeenten vergroten. Een mooie samenwerking met de provincie met veelbelovende eerste resultaten! Heb jij het al bezocht?
Daarnaast kunnen we ook alvast een tipje van de sluier oplichten over de toolkit die we aan het ontwikkelen zijn. Samen met Mooiland en Brabant Wonen ontwikkelt de projectgroep een toolkit die woningbouwverenigingen (en andere geinteresseerden) kunnen inzetten bij huurderswisselingen, duurzaamheidsacties of nieuwbouwprojecten. De toolkit inspireert en stimuleert bewoners om groene tuinen aan te leggen.
Werken aan een klimaatrobuuste regio As50+ met een klimaatatlas
door Andy Engel & Frank Geenen
De werkregio As50+ (Gemeenten Bernheze, Boekel, Landerd, Meierijstad, Oss en Uden en het waterschap Aa en Maas) hebben gezamenlijk een klimaatatlas online gezet. Deze atlas brengt met verschillende kaarten in beeld wat de gevoeligheden van het gebied zijn. Waar ontstaat hinder of overlast bij extreme hitte, droogte of neerslag. Deze kaartbeelden gebruiken de gemeenten en het waterschap om strategie en maatregelen te plannen voor een meer klimaatrobuuste regio. Maar de kaarten kunnen ook gebruikt worden door particulieren en bedrijven. Iedereen kan zich een beeld vormen van hoe gevoelig de eigen omgeving is bij extreem weer.
Een meer klimaatrobuuste regio As50+ betekent ook meer aandacht voor vasthouden van regenwater waar het valt en meer groen in plaats van verharding. Die zorg begint bij iedereen direct in en om het huis. Daarom heeft de werkregio zich in 2016 ook aangesloten bij Operatie Steenbreek. Daarmee stimuleren en helpen gemeenten en het waterschap inwoners en bedrijven bij vergroening van de eigen tuin of omgeving.
Update beekdallandschappen
door Twan Tiebosch/ Marlie van Santvoort
De afgelopen maanden hebben twee afstudeerders van de HAS onderzoek gedaan naar verdienmodellen voor boeren bij klimaatverandering.
Zij zijn opzoek gegaan naar een antwoord op de vraag: Welke agrarische activiteiten bieden perspectief voor de toekomst op de hoge zandgronden in het beekdallandschap met betrekking tot droogteresistentie?
Daarbij is gekeken naar verschillende verdienmodellen waarbij een bedrijfsvoering uitgewerkt wordt met meer droogte resistente gewassen en een bodemgebruik dat ervoor zorgt dat het watervasthoudend vermogen verbeterd wordt.
En naar mogelijke veranderingen binnen de huidige bedrijfsvoering maar ook naar andere agrarische activiteiten die passen binnen een klimaat-robuuste bedrijfsvoering. Denk hierbij aan waterberging of het aanplanten van bos (agroforestry).
Het eindrapport zal 30 juni gepresenteerd worden. Interesse? Neem dan contact op met Twan Tiebosch/ Marlie van Santvoort.
Regio Noordoost Brabant klimaatprogramma 2021+
Doe en denk jij mee?
In de afgelopen drie jaar hebben meer dan 60 collega’s van gemeenten, waterschappen, provincie en van kennisinstellingen en adviesbureaus hard gewerkt aan de regionale kennisuitwisseling in Noordoost-Brabant rondom klimaatadaptatie en de uitvoering van een vijftal regionale klimaatadaptatieprojecten.
Ook aankomende vier jaar (2021 – 2024) is de intentie om weer samen te werken op regioniveau. En daar hebben we jouw hulp bij nodig! Ben jij benieuwd wat deze regionale samenwerking inhoudt? Of wil je weten welke projectvoorstellen er zijn voor aankomende jaren? En helemaal belangrijk, welke bijdrage jij kan leveren en wat je van de Regio Noordoost Brabant kunt verwachten? Of wil je meedenken in het nieuwe regioprogramma 2021 – 2024?
Meld je aan of stel je vraag via ebbeny.janssen@rhdhv.com of via de nieuwe programmaleider Rob Bonte – rob.bonte@rhdhv.com.
In de tussentijd al nieuwsgierig geworden, kijk dan bijgevoegd filmpje waarin je meer komt te weten over de regio en de succes-projecten. (Helaas is 16 juni komen te vervallen)
Werkregio Land van Cuijk
door Zoë Koelma
Vanuit de Werkregio Land van Cuijk informeren we jullie graag over een mooi project in Boxmeer.
Project KOAR (klimaat-adaptief Oeffeltse Raam):
We werken tijdens dit project met alle belanghebbenden (gemeente, waterschap, Brabants Landschap, ZLTO, landeigenaren etc.) toe naar een klimaat-adaptief watersysteem.
Een watersysteem bestand tegen wateroverlast, droogte en dat schoon water biedt voor natuur en landbouw.
Een watersysteem dat in staat is om de toekomstige klimaatveranderingen op te vangen, zowel in de zomer als in de winter.
De gekozen aanpak van verbindend onderhandelen heeft geleid tot vastgestelde issues, een uitwisseling van belangen, een inventarisatie van alle mogelijke oplossingen, gezamenlijk vastgestelde criteria om oplossingen aan te toetsen én een groeiend inzicht in de werking van het watersysteem én ervaringskennis uit het veld.
Door het aanleggen van een grote berging en het maken van een kortere verbinding naar de Maas kan terugstuwing vanuit de Oeffeltse Raam naar bedrijventerrein Saxe Gotha worden voorkomen. Bovendien zijn de maatregelen erop gericht het droogvallen van de Oeffeltse-Raam substantieel te verminderen.
Momenteel werken we samen met een adviesbureau toe naar de uitvoering van dit plan.
Sponswerking
Droogte is op dit moment een buitengewoon belangrijk thema. Ook in Regio Noordoost Brabant gaan we hiermee aan de slag.
Vanuit het project 'Sponswerking Bodem' wordt er na de zomer gestart met een bureaustudie. Deskundigen zetten op een rij wat de kwantitatieve effecten zijn van de verhoging van het organisch stofgehalte en in hoeverre de sponswerking van de bodem hiermee verbeterd kan worden. Tevens worden de best practices en maatregelen in kaart gebracht om de sponswerking te verbeteren.
De resultaten worden in vorm van een presentatie tijdens een gezamenlijke workshop en een bijbehorende infographic en beknopte memo vastgelegd.
Update Meierij
Werkeenheid de Meierij is een samenwerkingsverband van 9 gemeenten en 2 waterschappen en drinkwaterbedrijf. We werken samen aan doelmatig waterbeheer en komen hiervoor elke zes weken bij elkaar. Wegens corona overleggen we nu via Skype. We zijn met best een grote groep maar het overleggen op deze manier gaat goed en dat blijven we voorlopig nog even zo doen. We kijken wel allemaal uit naar fysiek overleg, bijvoorbeeld onze IKEA bijeenkomsten waarin we dieper op een thema ingaan en kennis uitwisselingen, maar helaas, die zijn voorlopig nog even uitgesteld.
Dit jaar staat voor onze werkeenheid voornamelijk in het teken van het aflopen van de huidige samenwerkingsovereenkomst (SOK) en het opstellen van een nieuwe. We willen voortborduren op de bestaande overeenkomst en met behulp van Marloes en Liese (RHDHV) door middel van een interviewronde met bestuurders input ophalen en deze daarin verwerken.
Impulsregeling klimaatadaptatie
Vanaf 1 januari 2021 kunnen gemeenten, provincies en waterschappen gebruikmaken van de Impulsregeling klimaatadaptatie. Via die regeling kunnen ze een bijdrage van het Rijk krijgen voor klimaatadaptatiemaatregelen. Het bedrag kan gebruikt worden om adaptatiemaatregelen versneld uit te voeren, om al geplande ruimtelijke maatregelen uit te breiden met adaptatiemaatregelen, of om nieuwe adaptatiemaatregelen op te pakken.
We kunnen je hulp goed gebruiken
Personele wisselingen
We hebben goed nieuws! We hebben weer ruimte om mee te doen in deze projecten. In het filmpje heb je al een aantal enthousiaste projectleiders aan het woord gezien. Sluit jij of je collega aan bij deze leuke projecten?
Dus maak collega’s (van water, stadsontwikkeling, milieu, communicatie) enthousiast om deel te nemen aan de verschillende projecten; iedereen, met eigen kennis en expertise, is welkom.
Op dit moment kunnen we melden dat Nicolette Peters (Projectleider Klimaatbewustzijn) Nederland deze zomer inruilt voor zonnig Curaçao.
Naast een nieuwe projectleider kan de projectgroep sowieso versterking gebruiken. Wil jij of een collega meedenken over het vergroten van klimaatbewustzijn binnen de regio? Stuur dan een berichtje naar Ebbeny Janssen (ebbeny.janssen@rhdhv.com).
Ook Tobias Renner (programmamanager Klimaatadaptatie Regio Noordoost Brabant) vertrekt bij RHDHV en gaat per 1 juli aan de slag bij de provincie Noord Brabant. Hij zal zijn rol binnen de Regio Noordoost Brabant overdragen aan Rob Bonte, eveneens RHDHV.
Daarnaast is het project verdiepingsslag stresstesten en risicodialogen op zoek naar een (duo) projectleider en deelnemers voor de regionale risicodialogen. Interesse? Meld je bij Tim Verhagen (t.verhagen@bernheze.org).