Beyaz Kale mODERNIZM

Modernizm nedir?

  • 19. yüzyılda başladığı kabul edilir.
  • Kültürel bağlamda geleneksellikten uzaklaşmaktır.
  • Geleneksel sanat, edebiyat, mimari, felsefe, günlük hayatlar ve toplumsal kuruluşların zamanlarını doldurdukları düşüncesiyle yeni teknikler kullanılır.

Edebiyatta Modernizm

  • Olanlar ve görülenler oldukları gibi fakat bol tasvirle anlatılır.
  • Dil ve anlatımda geleneksel teknikler kullanılmaz.
  • En büyük öncülerinden biri Sait Fait Abasıyanık’tır. Doğayı ve insanları oldukları gibi, hem iyileri hem kötüleriyle, fakat şiirsel bir dille anlatarak klasik Türk öykücülüğünü yıkmıştır.
  • Modern öykülerde zaman, mekan ve kişiler belli değildir.
  • Bilinç akışı yöntemi sıkça kullanılır.

Türk Edebiyatından Örnekler

  • Ilk ürünler 1970’de verilmeye başlanır.
  • “Tutunamayanlar” Oğuz Atay (1972)
  • “Anayurt Oteli” Yusuf Atılgan
  • “Hakkâri’de Bir Mevsim” Ferit Edgü’nün
  • 1950’lerden günümüze ise Latife Tekin (Sevgili Arsız Ölüm), Nazlı Eray (Ay Falcısı), Bilge Karasu (Gece), Orhan Pamuk (Kara Kitap, Yeni Hayat) eserleriyle modernist edebiyatın öncülüğünü yaparlar.

Dünya Edebiyatından Örnekler

  • Modernizm edebiyatta ilk defa 1902 yılında Joseph Conrad'nin (1857–1924) “Karanlığın Yüreği” adlı eseriyle ortaya çıkmaya başlar.
  • Alfred Jarry'nin (1873–1907), çok daha önce, 1896’da, absürdist oyunuyla, Ubu Roi modernizme öncülük etmiştir.
  • Modernizmin bazı önemli eserlerinden örnek olarak Fyodor Dostoyevsk’nin “Suç ve Ceza”sı, Karamazov Kardeşler”i, Walt Whitman’ın “Çimen Yaprakları”, Charles Baudelaire’nin “Kötülük Çiçekleri”, ve Rimbaud’un “Illuminations”u örnek gösterilebilir.

Beyaz Kale ve Modernizm

  • Orhan Pamuk, Doğu-Batı sorununu Beyaz Kale kitabında modernizm ve postmodernizm akımlarından yararlanarak aktarmıştır.
  • Kitapta kişilerin (Yazar, Padişah, Hoca, Paşa) kimlikleri belli değildir. Bu da çok kullanılan bir modernizm tekniğidir.

Beyaz Kale'de Modernizm

Kitapta olanlar bol tasvirlerle desteklenmiştir.

Buna örnek olarak Yazar’ı eski hayatını betimlemesi örnek verilebilinir.

“Bir masanın üstündeki sedef kakmalı tepsinin içinde şeftaliler ve kirazlar duruyordu, masanın arkasında hasırdan örülmüş bir sedir vardı, üzerinde pencerenin yeşil çerçevesiyle aynı renkte kuştüyü yastıklar konmuştu; yetmişine merdiven dayamış ben orada oturuyordum; daha arkada kenarına bir serçenin konduğu kuyuyla zeytin ve kiraz ağaçlarını görüyordu.”(Pamuk, 125)

Credits:

Created with images by Ozgurmulazimoglu - "Kilitbahir Kalesi" • cogdogblog - "Modernism" • Sharon Mollerus - "Hans Hofmann, Autumn Gold, 1957"

Report Abuse

If you feel that this video content violates the Adobe Terms of Use, you may report this content by filling out this quick form.

To report a Copyright Violation, please follow Section 17 in the Terms of Use.