Don't even think about it. George Marshall (2015)

Om antwoorden te vinden op de vraag: 'Ik weet hoe de klimaatverandering werkt en wat de gevolgen zijn, maar waarom doe ik er niet iets aan?’, las ik dit boek van George Marshall. Ik vond veel antwoorden en meer. Hieronder volgt een beknopte samenvatting.

George Marshall sprak met wetenschappers, klimaatontkenners, slachtoffers, psychologen, priesters en nog veel meer, zodat hij hun standpunt kon delen in het boek. In het laatste hoofdstuk vormt hij zijn ideeën over hoe we op een andere manier over klimaatverandering kunnen communiceren.

Het feit dat ik niet handel op basis van wat ik weet over de effecten van klimaatverandering worden in het boek uitgelegd aan de hand van enkele onderliggende processen:

De processen in ons:

• Het omstandereffect: dit is een sterk gedragsinstinct: wachten tot de ander reageert.
• De keuze om de norm te lezen op de manier die het beste past bij de positie die we al hebben gekozen.
• Wij reageren op PAIN: Personal, Abrupt, Immoral, Now. Klimaatverandering is geen van deze (Daniël Gilbert). Het is traag bewegend, complex en we zijn zelf de slechteriken.
• Onze cognitieve vooroordelen, zoals beschreven in Kahnemans levenswerk, over de combinatie van besluitvorming op korte en lange termijn en de omstandigheden van onzekerheid.
• De pool of worry. Vaak hebben we al zoveel problemen dat er gewoon niet genoeg ruimte is voor meer problemen.

De processen buiten ons:

• Er is een gebrek aan een duidelijke vijand voor de media. Er zijn geen deadlines geen geografische locatie geen enkele oorzaak oplossing of vijand.
• De meta-stilte. Mensen kiezen ervoor er niet over te praten (destijds).
• Wetenschapscommunicatoren negeren uitgebreid onderzoeksmateriaal waaruit blijkt dat informatie de houding van mensen niet verandert.
• Het promoten van veranderingen in levensstijl is de juiste boodschap aan de verkeerde mensen en de verkeerde boodschap aan de juiste mensen. Gelovigen gebruiken dit als morele vergunningen. Twijfelaars zien een bedreiging in de controle.

In hoofdstuk 42 staat een lange lijst met mogelijke oplossingen. De oplossingen die mij opvielen zijn:

• Praat minder over de kosten van het vermijden van klimaatverandering en meer over de slechte deal die we krijgen in ruil voor een kleine hogere levensstandaard.
• Wat klimaatverandering echt nodig heeft, zijn de stemmen van gewone mensen die misschien geen vloeiende sprekers of bekwame redenaars zijn, maar die een authentiek en echt gevoel van gemeenschappelijk eigendom aan het probleem kunnen geven.
• Er wordt veel gesproken over schuld, maar we hebben ook vergeving nodig. Maar het verhaal over klimaatverandering bevat geen taal voor vergeving.
• We hebben een verhaal nodig van positieve verandering.
• Creëer een omgeving waar je kunt praten over je twijfels en worstelingen.
• We moeten verhalen vinden die gebaseerd zijn op gemeenschappelijke interesses en onze gemeenschappelijke menselijkheid in plaats van vijandige verhalen.

Plastic panda's. Bas Haring (2011)

Bas Haring stelt in zijn boek dat het niet zo erg is als soorten verdwijnen. Dit deed enkele van zijn lezers, inclusief mijzelf, huiveren. Maar ik begrijp zijn punt. Klimaatverandering, voedselvoorraad en bioindustrie geven veel grotere zorgen.

Na het lezen van dit boek realiseer je je dat de natuur complex, mooi en betekenisvol is, maar dat het ook gewoon 'is', zonder plan of bestemming. Het zijn gewoon heel veel processen die gaande zijn die het beste werken voor de meeste onderdelen in het ecosysteem.