Sinds de opkomst van social media is er vaak migratiegedrag. Van MySpace naar Facebook, van Facebook naar SnapChat en Instagram. En nu vooral naar TikTok.
TikTok: razend populair bij kinderen en tieners. Wat is TikTok en welke kansen en gevaren heeft deze app.
TikTok begon als Musical.ly, de dienst die werd overgenomen door het Chinese bedrijf Bytedance. Net als bij Facebook is de ondergrens 13 jaar. Maar veel kinderen faken hun geboortedatum en er zitten veel kinderen onder de tien jaar.
Want TikTok is een razendpopulaire app waar makers filmpjes tot 30 seconden kunnen uploaden. TikTok is vooral een ‘muziek-video’ app, te vergelijken met Vine ooit was. Kinderen en tieners filmen terwijl ze dansen, zingen of playbacken. Uiteraard kunnen online vrienden filmpjes delen, reageren en liken. Inmiddels zijn er meer dan 1 miljard gebruikers op TikTok. TikTok is daarmee groter dan Twitter en SnapChat.
TikTok is een leuk nieuw social medium voor een jonge doelgroep. Waar je vroeger met cassettebandjes in je slaapkamer stond te playbacken met je favoriete popartiest, lipsync je nu, online, met TikTok en deel je het met de hele wereld. Je kunt als ‘muser’ behoorlijk populair worden.
De donkere kanten
Toch is TikTok allerminst onschuldig. Er zijn issues met privacy, beveiliging en ook met pedofielen. In landen als Indonesië en India werd de app daarom (al dan niet tijdelijk) verboden. Net als bij andere platformen kun je indringende beelden zien.
Je kunt filmpjes met expliciete inhoud tegenkomen over geld, sex of geweld. Misschien nog ernstiger voor kinderen is dat TikTok een digitaal paradijs is geworden voor pedofielen. Kinderen worden uitgenodigd seksuele handelingen te bekijken of zelf uit te voeren.
Een Privacy-issue op TikTok
In Hongkong alarmeerden ouders en maatschappelijk werkers over de gevaren van het prijsgeven van identiteit en eigen ideeën aan miljoenen vreemden. Begin 2019 schikte TikTok met de Amerikaanse waakhond FTC. Reden: de app zou illegaal persoonlijke informatie van kinderen hebben verzameld. TikTok vroeg om naam, geboortedatum, foto en locatiegegevens. Boete: 5,7 miljoen dollar.
In Engeland wordt onderzocht in welke mate de videoapp TikTok data van de zingende kinderen misbruikt De Nederlandse privacywaakhond komt niet veel verder dan “dat in Nederland apps alleen de gegevens van kinderen tot 16 jaar oud mogen verwerken als de ouders daar toestemming voor hebben gegeven.” Maar dat is naïef gedacht en zeker niet de praktijk.
Pas op met het geven van 'gifts'
Sommige Tiktokkers vragen geld aan hun jonge volgers. Kinderen die geld geven, hebben daar later soms spijt van.
Hoe werkt TikTok?
Wanneer je de app downloadt, kun je direct de video's zien die anderen op het kanaal hebben gepost, maar niets kunnen delen of posten totdat je je eigen account hebt ingesteld.
Hoe maak je een account aan?
Klik op het pictogram 'persoon' en u kunt ervoor kiezen om u aan te melden met een e-mail, telefoon of bestaande Google-, Facebook-, Twitter- of Instagram-account. Nadat je een optie hebt geselecteerd, word je gevraagd je geboortedatum in te voeren. Als deze jonger is dan 13, geeft de app het volgende bericht weer: "Sorry, het lijkt erop dat jij niet in aanmerking komt voor TikTok. Maar bedankt voor het kijken! '
Je feed belicht wat er gaande is in je community en een aparte 'For you'-feed toont op maat gemaakte aanbevelingen voor jou. Er is ook een digitaal welzijnselement dat gebruikers waarschuwt die al meer dan 2 uur in de app zijn.
Hoe maak je een TikTik video
TikTok: Wat doe je als ouder?
Wat kun je als ouder doen? Je kinderen dwingen om TikTok van hun smartphone te verwijderen? Dat gaat ver.
Het is belangrijk om kinderen bewust te maken van mogelijke risico’s die dit soort apps met zich meebrengen. Informeer je kinderen over verantwoordelijkheid en over de noodzaak om snel te reageren op elke vorm van ongewenste communicatie en om alles te melden wat een strafbaar feit zou kunnen vormen.
Daarin verschilt TikTok niet zo zeer van Instagram en Snapchat. Zo’n enorme groei in korte tijd levert socialmedia-bedrijven vaak dit soort problemen op. (Hoewel je allerminst van ‘kinderziekten’ kan spreken). Dus het advies is om grip te houden op de privacy-instellingen en te monitoren met wie je kind bevriend is of contacten onderhoudt. Blijf daarover in gesprek. Bijvoorbeeld:
- Vraag je kind wat ze leuk vinden aan TikTok
- Toon interesse: Bekijk samen videoclips, maak eventueel samen een videoclip.
- Toon je kind hoe je een privé-profiel maakt, zodat wildvreemden clips niet kunnen zien. Vertel hoe je zelf kiest wie jouw clipjes te zien krijgt of niet.
- Leg ook uit dat je kind selectief moet zijn in het accepteren van vrienden of ‘volgers’. Niet iedereen hoeft alles van je te zien en zeker niet alles van te weten.
- Leg uit dat je online nooit echt weet met wie je spreekt.
- Leg uit dat beelden van je huiskamer met waardevolle spullen, inbrekers kan trekken
- Leg uit dat het nabootsen van sensuele handelingen verkeerde interesses of mensen met andere bedoelingen kan opwekken.
- Besprek met wie je kind vrienden wil worden: alleen met bekenden en leeftijdsgenootjes, of ook met volwassenen?
Uitleg voor ouders en leerkrachten
Basis privacy-instellingen aanpassen op Tik Tok
Waar vind ik de instellingen terug op Tik Tok?
- Open de app op je smartphone
- Klik op het icoontje ‘Ik’ rechtsonder. Dan kom je op je profielpagina terecht.
- Klik in de rechterbovenhoek op de drie puntjes. Dan kom je in de ‘Instellingen’ terecht.
Welke basis privacy-instellingen op Tik Tok kan ik aanpassen?
Bepaal wie jou kan vinden op Tik Tok
Net zoals op andere sociale media raden we aan om in te stellen dat niet iedereen op het wereldwijde web je zomaar kan vinden. Standaard kan iedereen je vinden in Tik Tok. Dit is het onderdeel ‘Toestaan dat mensen me vinden’. Zet deze optie uit door het balkje naar links te schuiven.
Stel je account in als ‘privé-account’
Standaard wordt je account als een ‘openbaar account’ aangemaakt. Dit betekent dat iedereen jouw clipjes kan zien, je berichtjes kan sturen en ook kan reageren op je video-clips. We raden aan om je account in te stellen als een ‘privé-account’. Dit betekent dat andere leden van Tik Tok je eerst een ‘volgverzoek’ moeten sturen als je clipjes willen zien. Zo heb jij zelf de keuze of je al dan niet iemand aanvaard of niet. Zet deze optie aan door het balkje bij ‘privé-account’ naar rechts te verschuiven
Bepaal wie jou kan contacteren.
Op Tik Tok kan je ook bepalen wie jou kan contacteren. Hiermee bedoelen we: wie kan op jouw clipjes reageren, wie kan op jou reageren en wie kan jou berichtjes sturen. Standaard staat dit ingesteld op ‘Iedereen’. Niet iedereen op het wereldwijde hoeft dit uiteraard te kunnen, dus vandaar dat we aanraden om dit in stellen op ‘Vrienden’.
Bepaal of jouw clips gedownload kunnen worden
Standaard kan iedereen jouw clips downloaden. We raden aan om deze optie uit te zetten, want zo heb nu eenmaal weinig controle over wat er nadien met je clips gebeurt. Dan kunnen ze makkelijke via andere digitale wegen verspreid worden, zonder dat jij hiervan weet. Om deze optie uit te zetten, klik op ‘Downloaden toestaan’ en pas aan naar ‘Uit’.
Ongepaste clips kan je melden (=rapporteren)
Zie je een clipje waarvan de inhoud absoluut ongepast is? Denk maar aan racistische of kwetsende uitlatingen, kinderpornografie, dierenmishandeling … Dan kan je de inhoud altijd melden (=rapporteren) bij Tik Tok. Dit doe je als volgt: Klik bij de gebruiker op de drie puntjes in de bovenhoek. Klik vervolgens op ‘Melden’. Tik Tok zal de melding onderzoeken en het clipje/account indien nodig verwijderen.
Krijg je ongepaste berichten van een andere gebruiker op Tik Tok? Meld dit dan (zoals hierboven) en blokkeer de gebruiker zodat hij/zij je niet meer kan contacteren.
Wees selectief als je je vrienden kiest.
Net zoals op andere sociale media raden we bij Tik Tok aan om enkel personen te aanvaarden als vriend als je deze persoon ook in het echt kent. Twijfel je toch of je iemand zou toevoegen? Kan je tenminste 10 zaken over die persoon vertellen? Dan ken je die persoon goed genoeg om online als vriend toe te voegen.
Voor jongeren geven we mee dat het pas oké is om iemand online toe te voegen als vriend als ze al minstens 10 minuten in het echt met die persoon gepraat hebben.
Niet iedereen hoeft alles van ons te zien.
Zelfs je beste vrienden hoeven niet alles van ons te zien. Zelfs al is je vriendenkring online beperkt toch echte vrienden, let dan nog op wat je online plaatst. Denk maar aan die foto’s waar iets te veel bloot op staat of filmpjes waar je dure multimedia-apparaten in te zien zijn. Het spreekt van zelfsprekend dat dit laatste ook inbrekers kan aantrekken als het filmpje in verkeerde handen terechtkomt.
Zo verwijder je TikTok
- Open het account in TikTok
- Tik rechtsboven op de drie stippen
- Je komt nu in privacy en instellingen.
- Tik op mijn account beheren
- Kies onderaan voor account verwijderen.
Het account wordt dan 30 dagen gedeactiveerd, zodat je eventueel toch kan terugkeren. Verwijder ten slotte de app van de smartphone.