Vorig jaar heb ik bij mijn leerlingen (met een score van 65% of minder voor Frans het jaar ervoor) bevraagd naar hoe ik hen kon ondersteunen. Na het lezen van de post van Jan Royackers op LinkedIn besefte ik (opnieuw) dat élke leerling z’n specifieke behoeften heeft en niet alleen leerlingen met een minder resultaat. Ik heb het dit jaar dus anders aangepakt en a.d.h.v. onderstaand schema gepolst naar de studiegewoonte van alle leerlingen en ook wat ze van mij aan ondersteuning verwachten. Tegelijk hield ik een enquête om te peilen naar hoe frequent ze in contact komen met Frans in een thuis- of reissituatie - bedroevend weinig dus!). Gedifferentieerde ondersteuning vereist nl. voorkennis over je doelgroep. Ik deel hier graag de antwoorden. Niets wat je niet zelf had kunnen bedenken, maar misschien zet het je toch aan tot reflectie over hoe je die ondersteuning nog beter kan aanbieden, vormgeven en afstemmen op die behoefte.

Ik heb vooral gezien dat wie echt de tijd nam om de vraag 'Wat verwacht je van mij en welke ondersteuning helpt jou bij efficiënter leren?' goed te beantwoorden, bewust bezig is met z'n/haar manier van werken en z'n/haar eigen tekortkomingen. Ik heb ook vastgesteld dat het gros (70%) van de leerlingen een eerder algemeen antwoord geeft. Misschien hebben die leerlingen geen specifieke ondersteuningsbehoefte of wilden ze er gewoon snel vanaf zijn. Je m’en fous, dachten ze waarschijnlijk.

Samengevat komt de gewenste ondersteuning op het volgende neer:

• duidelijke schema's;
• uitleg bij een slechte toets (feedback);
• extra oefeningen suggereren wanneer er nood aan is;
• een extra (online) aanbod aan oefeningen;
• iets mogen komen vragen (hallo!);
• luide en duidelijke uitleg;
• aandacht voor Frans praten en als leerkracht zelf veel Frans praten;
• voldoende tips bij grotere opdrachten (i.e. leerwijzer);
• mondeling overlopen van de woordenschat (vooral voor de correcte uitspraak);
• voldoende tijd geven (zowel in de klas als voor thuisopdrachten) en...
• grappige lessen.

Update: Toen ik deze tekst schreef, was corona alleen nog maar een fris biertje. Mocht ik deze vraag dit jaar opnieuw gesteld hebben, dan vermoed ik dat er maar weinig extra ondersteuning bij zou gekomen zijn. Dit blijft overeind. Wat komt er dan eventueel bij (mochten we weer naar meer afstandsonderwijs gaan)?

• eenduidige uitleg via één kanaal;
• (veel korte) videolessen die ze kunnen bekijken wanneer ze er behoefte aan hebben, niet alleen op het moment dat de leerkracht die videoles inplant;
• video van een goeie technische kwaliteit;
• bereikbaar zijn, laat je zien, spel kort op de bal en laat je aanwezigheid voelen;
• duidelijke deadlines voor het indienen van opdrachten, die dan best weekopdrachten zijn;

Ik verwacht reacties als ‘dat doet elke leerkracht toch?’ of dezelfde vraag, maar dan in de conditionnel. Terecht, ik wilde dit gewoon eens meegeven om de ondersteuningswensen van de leerlingen en de ondersteuningsinspanning van de leerkracht naast elkaar te leggen. Ik vertrek hier niet van wat ik belangrijk vind, maar van wat de leerlingen aanhalen.

Bij de vraag naar extra online oefeningen en schema's, ben ik dit jaar begonnen met een website waar leerlingen meer zelf-corrigerende oefeningen en schema's kunnen vinden. Vroeger had ik die extra oefeningen al op een blaadje op smartschool staan. Dit lijkt me vlotter aanpasbaar. Elke leerling (en ouder) kent ondertussen al de link naar deze pagina.

In een bericht naar al mijn leerlingen heb ik diezelfde samenvatting gemaakt en verteld hoe ik die ondersteuning al geef, waar ze te vinden is en waar ik nog beter werk ga van maken. Ik denk dat het een erg belangrijk signaal is naar leerlingen als je echt naar ze luistert en echt werk maakt van je beloftes. Bij specifieke behoeften (bv. kleurenblindheid) heb ik de leerling een persoonlijk bericht gestuurd.

Tegelijk wil ik het volgende meegeven… Als je met grote klassen moet werken (ik heb bv. twee klassen van 27 leerlingen) en er veel tijd in klasmanagement kruipt, dan zijn ondersteuning, feedback, een luisterend oor, persoonlijke begeleiding en een hart voor elke leerling de eerste zaken die op de achtergrond komen. Ik kan me voorstellen dat sommige beginnende leerkrachten of zelfs ouwe rotten die hun klas niet de baas kunnen, nooit tot volwaardige en gedifferentieerde ondersteuning kunnen komen. Taalonderwijs in grote klassen is sowieso geen sinecure, wil je iedereen voldoende aan bod laten komen. Ondertussen maken we er het beste van.