HERSTEL JOUW WACHTWOORD EEN VEILIG DIGITAAL SPECIAL

Daar sta je dan! Je bent je wachtwoord vergeten. Geen toegang meer tot Windows en dus ook niet meer bij je bestanden en programma’s.

Ook vervelend: je bent het wachtwoord van je router of wifi kwijt of je weet niet meer hoe je je ook alweer bij die handige web-app aanmeldt. Tijd voor slimme trucs of een handig achterdeurtje.

Maar eerst even aandacht voor de wachtwoordmanager. Iedereen heeft een wachtwoordmanager nodig

Bij veel websites die jij bezoekt wordt gevraagd een gebruikersaccount aan te maken, bestaande uit een inlognaam en een wachtwoord. Het menselijk geheugen kan er geen tientallen bijhouden.

Sommige mensen krijgen het lumineuze idee om de eenvoudigste mogelijke wachtwoorden te gebruiken, dingen die gemakkelijk te onthouden zijn, zoals "123456789" of "wachtwoord". Anderen onthouden een prachtig willekeurig wachtwoord en gebruiken het voor alles. Beide is vragen om slachtoffer van identiteitsfraude te worden.

Wees niet zoals zij, gebruik een wachtwoordmanager. Met een wachtwoordmanager hoef je niet sterke, unieke wachtwoorden te onthouden voor elke website. De wachtwoordmanager slaat ze voor je op en helpt je zelfs bij het genereren van nieuwe, willekeurige wachtwoorden.

Windows-accounts

Met welk soort account werk je in Windows: een Microsoftaccount of een lokaal account? Een Microsoft- account bestaat uit een e-mailadres en een wachtwoord, zoals bij Offi ce 365 of Outlook.com. Je kunt je met een Microsoft-account op meerdere computers aanmelden.

Een lokaal (ofwel offline) account, zoals we kennen van oudere Windows-versies, is enkel gekoppeld aan de computer waar je het hebt aangemaakt. Je accounttype ontdek je zo: druk op de Windows-toets+X en kies Instellingen / Accounts. Vanuit dit venster kun je trouwens ook nieuwe accounts aanmaken of overschakelen naar een ander accounttype.

Microsoft-account

Ben je het wachtwoord kwijt van een Microsoft-account? Surf dan naar https://account.live.com/password/reset, vul je e-mailadres in en druk op Volgende en op Code ophalen. Daarna ontvang je via e-mail een 7-cijferige code die je invult in het venster. In het volgende venster vul je een nieuw wachtwoord in waarmee je je weer kunt aanmelden.

Als dit niet lukt, klik dan op Een andere verificatieoptie gebruiken. Wanneer geen van de opties werken, klik dan op Ik heb geen van deze gegevens en vul een ander e-mailadres in waarop je de code wilt ontvangen.

Wachtwoordherstelschijf

Het wachtwoord van een lokaal account terugvinden of wijzigen is vaak lastiger. Idealiter heb je vooraf een wachtwoordherstelschijf gemaakt. Dat kan als volgt: meld je aan met een lokaal account, steek een usb-stick in je pc en open via het startmenu het Configuratiescherm.

Klik op Gebruikersaccounts (2x) en selecteer Een wachtwoordherstelschijf maken. In de wizard druk je twee keer op Volgende, vul je wachtwoord in, druk weer twee keer op Volgende en op Voltooien. Bewaar je usb-stick goed.

Herstel

Als je zo’n wachtwoordherstelschijf hebt, dan ben je snel klaar. Laat het wachtwoord in het aanmeldvenster leeg en druk op de pijlknop. Bevestig met OK en klik op Wachtwoord opnieuw instellen. Wanneer de wizard start, steek je de usb-stick (met het bewaarde wachtwoord) in je pc en klik je op Volgende.

Verwijs naar de stick en druk op Volgende. Vul een nieuw wachtwoord in (2x) en bedenk een geheugensteun. Die geheugensteun krijg je een volgende keer te zien als je een leeg of fout wachtwoord invult bij het aanmelden. Bevestig met Volgende en met Voltooien.

Beveiligingsvragen

Stel nou dat je geen wachtwoordherstelschijf hebt en het geheugensteuntje niet helpt. In dat geval helpen de veiligheidsvragen je uit de brand, mits je minimaal over Windows 10 versie 1803 beschikt en die vragen vooraf hebt beantwoord. Dat kan via Instellingen / Accounts / Aanmeldingsopties.

Hier klik je op Wachtwoord en op Beveiligingsvragen bijwerken, waarna je drie beveiligingsvragen selecteert en beantwoordt. Bevestig met Voltooien. Wanneer je nu een fout of leeg wachtwoord invult en op Wachtwoord opnieuw instellen klikt, kun je na het correct beantwoorden van de drie vragen alsnog een nieuw wachtwoord opgeven.

Aanmeldingsopties

Wanneer je eerder andere aanmeldingsopties hebt ingesteld, kan het nog simpeler. In het aanmeldvenster klik je dan op Aanmeldingsopties en met wat geluk herinner je je nog je pincode of het afbeeldingswachtwoord, of kun je je met je vingerafdruk aanmelden. Als die optie beschikbaar is, kun je die instellen bij Instellingen / Accounts / Aanmeldingsopties. Is je aanmelding gelukt, dan kun je als administrator het vergeten wachtwoord alsnog wijzigen.

Lokaal account

Lukt dit alles niet? Dan is er nog een handige uitweg als je je met een (ander) administrator-account kunt aanmelden. Want als administrator kun je gemakkelijk het wachtwoord van een andere (al dan niet standaard-)gebruiker wijzigen.

Open daarvoor het Configuratiescherm, kies Gebruikersaccounts (2x) en selecteer Een ander account beheren. Selecteer het gewenste account, kies Het wachtwoord wijzigen en vul een nieuw wachtwoord (2x) in en ook een geheugensteun. Of druk op Windows-toets+X, kies Opdrachtprompt (administrator) en voer dit commando uit:

• net user <accountnaam> <nieuw_wachtwoord>
• bijvoorbeeld: net user gebruikerx Geheim123

Bootmedium

Als je je ook niet meer als administrator kunt aanmelden, dan wordt het iets ingewikkelder omdat je je pc van een live bootmedium moet opstarten. Dat kan een Linux-distributie als Ubuntu zijn, maar het kan ook met een live Windows-stick. We nemen deze laatste als voorbeeld.

Start je pc op vanaf deze stick. Vul taal, land en toetsenbord in, druk op Volgende en kies Uw computer herstellen / Problemen oplossen / Opdrachtprompt. Tik cd x:\windows\system32 in, gevolgd door het commando x:, waarbij je x: in beide commando’s vervangt door de schijf waar je Windows-installatie op staat.

Wisseltruc

We voeren nu een wisseltruc uit met de opdrachtpromptcommando’s:

• rename utilman.exe
• utilman.bak copy cmd.exe utilman.exe

Herstart je pc. Gebruik je Windows 10 versie 1803 of ouder? Ga dan naar stap 10. Heb je Windows 10 versie 1809 of nieuwer, start dan de pc op en zodra het Windows-logo verschijnt, druk je de startknop in tot de pc zich uitschakelt. Herhaal dit een of twee keer tot Windows Automatisch herstel voorbereiden toont.

Kies hier Geavanceerde opties / Problemen oplossen / Geavanceerde opties / Opstartinstellingen / Opnieuw opstarten. Na de herstart selecteer je via de Enter-toets Vroeg ladende antimalware beveiliging uitschakelen.

Opdrachtprompt

Rechtsonder in het aanmeldvenster druk je vervolgens op de knop Toegankelijkheidsopties. Dankzij de wisseltruc start de Opdrachtprompt nu op, inclusief de administratorrechten. Hier voer je het commando net user uit, zodat je een lijst met gebruikersaccounts krijgt. Je kunt nu het wachtwoord wijzigen van de gebruiker die zich het wachtwoord niet meer kan herinneren. Dat doe je met het volgende commando:

• net user <accountnaam> <nieuw_wachtwoord>

NT Password

Doe je het liever zonder kosten of zie je op tegen een wat stugge tekstomgeving, probeer het dan – op eigen risico – met het al wat oudere Offline NT Password & Registry Editor. Download de usb-stick-versie onderaan de website via www.tiny.cc/ntpass, pak het zipbestand uit en kopieer alle uitgepakte bestanden naar een lege, fat32-geformatteerde usb-stick.

Open de opdrachtprompt als administrator en voer in de uitgepakte map het commando syslinux.exe -ma x: uit, waarbij je x: door de usb-drive vervangt. De bootloader staat nu op je stick.

Reset

Start je pc met deze usb-stick op. Druk op de Enter-toets zodat je op de (Engelstalige) opdrachtregel belandt. NT Password analyseert nu je partities. Typ het nummer in van je Windowspartitie. Vervolgens kies je 1 – Password reset [sam], gevolgd door 1 – Edit user data and passwords. Daarna kies je het juiste account.

Dat doe je door het bijhorende RID (relative identifier) in te typen, gevolgd door het commando 1 – Clear (blank) user password. Verlaat de omgeving met Q, Q en Y door telkens te bevestigen met een druk op Enter. Verwijder de stick en herstart Windows.

WIFI & ROUTER

Windows

Je bezoek vraagt om het wifi -wachtwoord of je wilt een extra apparaat verbinden met het draadloze netwerk. En dan blijkt dat je het wachtwoord vergeten bent – vervelend! We gaan ervan uit dat er minstens één laptop of pc met dat netwerk is verbonden.

Klik op Windows-toets+R en voer ncpa.cpl uit. Rechtsklik op de (verbonden) draadloze netwerkadapter en kies Status. Druk op de knop Eigenschappen van draadloos netwerk en open het tabblad Beveiliging. Het bijhorende beveiligingstype verschijnt, zet nu een vinkje bij Tekens weergeven en dan kun je het wachtwoord lezen.

Tool

Als dit niet lukt, dan kun je de hulp inroepen van een gratis externe tool zoals WirelessKeyView (www.tiny.cc/wirekv). Download de tool voor Windows (32 of 64 bit), onderaan de website, en pak het zipbestand in een aparte map uit. Het kan zijn dat je antivirustool waarschuwingen geeft, deze kun je desgewenst negeren.

Eventueel download je ook het Nederlandse taalbestand (Dutch) en pak je ook deze zip naar dezelfde map uit. Start het programma en je krijgt een lijst met de gedetecteerde draadloze netwerken inclusief de wachtwoorden.

Router

Je kunt ook naar de plek gaan waar je het wifi -wachtwoord hebt ingesteld: je draadloze router of het toegangspunt. Start je browser en voer het interne ip-adres van het toestel in de adresbalk in. Meestal is dat het adres dat je bij Standaardgateway aantreft wanneer je op de opdrachtregel het commando ipconfig uitvoert.

Meld je vervolgens aan bij je router of het toegangspunt. Hier open je dan een rubriek als Draadloos en open je het venster met de (beveiligings) instellingen van je draadloze netwerk, hier kun je het wachtwoord aflezen. Mogelijk moet je dit eerst nog wel even ‘leesbaar’ maken.

Routerwachtwoord

Nu we het toch over je router hebben. Wat als je een instelling wilt wijzigen, maar je bent het routerwachtwoord kwijt? Heb je de standaard-login behouden (niet zo verstandig), dan kun je het waarschijnlijk vinden door te googelen naar <model_van_je_ router> default password.

Levert dat niets op, maar heb je wel een back-up het configuratiebestand van je router? Dan kan het gratis RouterPassview (www.tiny.cc/routpass) je mogelijk van dienst zijn. Probeer het met verschillende weergaves via F2, F3 en F4. Als dit niet werkt, zit er niets anders op dan je router te resetten.

Software & webservices

Google en Android

Heb je een Android-toestel of gebruik je Chrome en ben je een wachtwoord van een (web-)app of internetdienst vergeten, dan vind je die wellicht nog in Googles Wachtwoordmanager. In Chrome ga je hiervoor naar chrome://settings/passwords. Bij Android ga je naar Instellingen / Google / Google Account.

Open het tabblad Beveiliging, scrol naar Inloggen op andere sites en kies Wachtwoordmanager. Selecteer de juiste app of site, klik op het oogicoontje en lees daar het wachtwoord. Dat kan trouwens ook online, via https://passwords.google.com. Handig is de nieuwe optie Wachtwoorden controleren. Hiermee check je of je wachtwoorden (nog) veilig zijn.

Referenties

Ook Windows zelf kan allerlei wachtwoorden en inloggegevens bewaren, bijvoorbeeld wanneer je een netwerkverbinding maakt vanuit Verkenner. Dat geldt trouwens ook voor diverse applicaties zoals Microsoft Office en virtualisatiesoftware.

Al deze gegevens zitten opgeborgen in het zogeheten referentiebeheer en zijn opgesplitst in een paar categorieën. In het Windows-zoekvak type je referentie in en start je Referentiebeheer op. De wachtwoorden bij Webreferenties kun je leesbaar maken via Weergeven, maar die bij Windows-referenties geven zich niet (zomaar) prijs.

Externe tools

Er zijn heel wat programma’s in Windows die ook wachtwoorden hebben. Via www.tiny.cc/pwloc vind je een beschrijving terug van de wachtwoord locatie van uiteenlopende programma’s en een handvol gratis wachtwoord-recoverytools. Meer gratis tools vind je via www.tiny.cc/pwrec.

© 2022 VEILIG DIGITAAL